De mens is anti-fragiel
Hoe goed de schoenen ook zijn die we kopen als we ze dragen slijten ze uiteindelijk. Sterker nog hoe vaker je ze gebruikt hoe sneller dat ze slijten. Het zou zelfs kunnen zijn, dat ook als je ze niet gebruikt het leer toch uitdroogt. Dit geldt voor bijna alle levenloze producten. Ik zeg bijna want er is vast ergens op de wereld een uitzondering. Maar voor levende organisme geldt dit niet. Voor organisme geldt juist het tegenovergestelde. Die slijten niet maar worden door gebruik juist sterker. Met andere woorden wij zijn anti-fragiel
Fragiliteit betekent: hoe vaker je iets gebruikt, hoe sneller het slijt. Anti-fragiliteit betekent juist: hoe vaker je iets gebruikt, hoe sterker het wordt. Het is niet slechts veerkrachtig zijn en terugveren in een oorspronkelijke staat. Nee, we bloeien op. We zijn trainbaar!
Het tegenovergestelde is bij anti-fragiliteit ook waar: hoe minder vaak je iets gebruikt, hoe zwakker het wordt. Om anti-fragiel te zijn moet je jezelf wel anti-fragiel gedragen.
Jezelf anti-fragiel gedragen komt neer op je lichaam en geest uitdagen, prikkelen en onder druk zetten. Dit kan je vertalen naar trainen, leren risico’s nemen. Het lichaam trainen is het lichaam belasten.
Hormesis is het Griekse woord voor prikkeling en wordt in de in de toxicologie gebruikt om het fenomeen aan te duiden dat een stof die in hoge dosis schadelijk is voor een organisme, bij lage dosis positieve effecten kan hebben. De nadruk ligt hierop kan!
What does not kill you makes you stronger
Bovenstaande quote kan waar zijn. Maar de prikkel moet klein genoeg zijn en het zelf herstellend vermogen moet aanwezig zijn. Daarnaast wordt deze quote te pas en vooral te onpas gebruikt. Vooral om nare ervaringen een positieve draai te geven. De prikkel moet wel zinvol zijn.
Jezelf anti-fragiel gedragen moet je wel heel breed zien. Onderzoek naar welvaartziekte (kanker, hart- en vaatziekten, beroerte, degeneratieve hersenziekten (dementie en parkinson), diabetes en chronische longziekten) laat zien dat een gezondere leefstijl de kans op deze ziekten aanzienlijk verkleind. Of ze schuiven op zijn minst op in de tijd. We krijgen er later last van. We leven langer en met meer gezonde jaren.
Dat we steeds ouder worden betekend niet dat het steeds beter mens ons gaat. Het is vooral te danken aan een de medische wetenschap die iedereen in leven weet te houden. Op dit moment is de gemiddelde vrouw 42 als ze aan de chronische medicatie moet. We worden wel ouder maar niet gezonder.
Een gezonde leefstijl omvat bijvoorbeeld gezonde voeding, beweging (trainen) en ontspanning. Maar omhelst ook andere factoren als de financiële, relationele en sociale situatie de woonomgeving, de invloed van luchtvervuiling en zelfs opleidingsniveau (hoe hoger mensen zijn opgeleid, hoe later ze last krijgen van geheugenproblemen en dementie).
Er worden heel wat leefstijlpijlers, balanswielen, levenswielen en zoals in dit voorbeeld hier een spinnenweb gemaakt, om aan te geven dat alles van invloed is op onze gezondheid.
Je ziet dat niet al deze factoren even makkelijk te beïnvloeden zijn. Daarom is het des te belangrijk dat we aanpakken waar we wel makkelijk invloed op hebben. Zoals eten, bewegen en ontspanning. De lijfstijl pijlers eten en bewegen zijn dan wel veel besproken onderwerpen waar iedereen wel iets anders van lijkt te vinden, in essentie zijn het de twee meest makkelijk te veranderen leefstijl pijlers. Eet je ongezond? Koop iets anders bij de supermarkt en eet dat. Beweeg je te weinig? Pak je schoenen en wandel.