Diabetes

Diabetes komt in Nederland akelig veel voor. Er zijn nu ongeveer 2,5 miljoen Nederlanders met diabetes en daar komen 150 nieuwe patiënten per dag bij! Diabetes is een pure leefstijl ziekte die goed te voorkomen is en prima om te keren. Diabetes heeft een negatieve invloed op het herstel en de wondgenezing vanwege een combinatie van factoren die de natuurlijke processen van het lichaam verstoren. Dit komt onder andere door:

1. Slechte doorbloeding (verminderde bloedtoevoer)

Diabetes kan leiden tot schade aan bloedvaten, een aandoening genaamd diabetische angiopathie. Hierdoor vermindert de bloedtoevoer naar weefsels, wat betekent dat er minder zuurstof en voedingsstoffen beschikbaar zijn voor het herstel van wonden.

2. Zenuwschade (neuropathie)

Veel mensen met diabetes ontwikkelen diabetische neuropathie, wat resulteert in verminderd gevoel in de voeten en benen. Hierdoor kunnen ze wonden of kleine verwondingen niet opmerken, die zonder behandeling kunnen verergeren tot ernstige infecties.

3. Verhoogde bloedsuikerspiegel

Hoge bloedsuikerspiegels kunnen het immuunsysteem onderdrukken en ervoor zorgen dat witte bloedcellen minder effectief zijn in het bestrijden van infecties. Dit maakt het moeilijker voor het lichaam om infecties te bestrijden die vaak optreden bij open wonden.

4. Vertraagde immuunrespons

Bij diabetes werkt het immuunsysteem trager, wat betekent dat infecties langer kunnen aanhouden. Witte bloedcellen functioneren minder goed, wat de wondgenezing vertraagt en infecties vaker voorkomt.

5. Verhoogd risico op infectie

Door een combinatie van slechte bloedsomloop en een verzwakt immuunsysteem zijn mensen met diabetes vatbaarder voor infecties. Infecties in wonden kunnen verder compliceren en genezing vertragen.

6. Ontsteking en zwelling

Hoge bloedsuikerwaarden kunnen leiden tot chronische ontsteking in het lichaam. Ontsteking is een normale reactie bij wondgenezing, maar bij diabetes kan dit proces langdurig blijven aanhouden en de genezing juist vertragen.

7. Problemen met collageenproductie

Collageen is een belangrijk eiwit dat nodig is voor wondgenezing. Bij mensen met diabetes kan de productie van collageen worden aangetast, wat leidt tot een tragere vorming van nieuw weefsel en een zwakkere wondheling.

Collageenproductie

Diabetes kan de productie en structuur van alle soorten collageen beïnvloeden, niet alleen huidcollageen. Bij slechte wondgenezing bij diabetes wordt vaak gedacht aan de wondjes onder voeten die niet meer dicht gaan, maar het probleem is complexer dan dat.  Collageen is een essentieel eiwit dat voorkomt in verschillende weefsels zoals huid, pezen, botten en gewrichten. Bij mensen met diabetes worden verschillende processen verstoord die de collageenvorming en -functie aantasten, wat gevolgen kan hebben voor meerdere soorten bindweefsel:

1. Huidcollageen

Zoals eerder genoemd, hebben mensen met diabetes moeite met wondgenezing door problemen met de productie en het onderhoud van collageen in de huid. Dit vertraagt de genezing van huidletsels en kan de integriteit van de huid verzwakken.

2. Collageen in pezen

Diabetes beïnvloedt ook de collageenproductie in pezen. De peesstructuur kan stijf worden en minder flexibel door de ophoping van versuikerde eiwitten (geavanceerde glycatie-eindproducten, oftewel AGE’s). Dit kan leiden tot een verhoogd risico op peesblessures, zoals tendinitis of scheuren.

3. Gewrichten en ligamenten

Gewrichts- en ligamentcollageen kan ook aangetast worden door diabetes. Het proces van glycatie kan collageenvezels stijver maken, wat de beweeglijkheid van gewrichten beperkt en pijn kan veroorzaken. Dit kan bijdragen aan aandoeningen zoals een frozen shoulder (adhesieve capsulitis).

4. Botcollageen

Collageen is een belangrijk onderdeel van botweefsel, en diabetes kan de kwaliteit van botcollageen verminderen. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op osteoporose en een vertraagde genezing van botbreuken.

5. Hart en bloedvaten

Collageen is ook aanwezig in de wanden van bloedvaten en in het hartweefsel. Diabetes kan de collageenstructuur in de bloedvaten verstijven, wat bijdraagt aan atherosclerose (aderverkalking) en hartproblemen door verminderde elasticiteit.

Samenvatting

Door de combinatie van slechte doorbloeding, zenuwschade, een zwak immuunsysteem, chronisch hoge bloedsuikerspiegels, chronische ontstekingen en het effect op collageen hebben mensen met diabetes meer moeite om wonden te laten genezen en te herstellen.